Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Serteser, ATSO Meclisi’nin 2023 yılı Ocak ayı olağan toplantısında güncel gelişmeler hakkında değerlendirmede bulundu.
Serteser şu ifadeleri kullandı:
Sayın Meclis Başkanım;
Değerli Divan;
Değerli Yönetim Kurulu Üyelerimiz;
Kıymetli Meclis Üyelerimiz;
Sizleri sevgi ve saygı ile selamlıyorum.
Sözlerime başlamadan önce taziye mesajlarımı iletmek istiyorum.
Yönetim Kurulu Üyemiz Sayın Mehmet Kumartaşlı’nın amcası Metin Kumartaşlı ve Meclis Üyemiz-TOBB Delegemiz Sayın Ahmet Hikmet Dönerkaya’nın kayınpederi Fahrettin Uslu vefat etti. Merhum Metin Kumartaşlı ve Merhum Fahrettin Uslu’ya Allah’tan rahmet, kederli ailelerine sabır dilerim.
Sayın Meclis Üyeleri;
Bu gece Regaip Kandili’ni idrak ediyoruz. Bu gecenin ilimize, ülkemize, İslam Alemi’ne ve tüm insanlığa sağlık, barış, huzur getirmesini diliyorum. Kandiliniz mübarek olsun.
Değerli Meclis Üyeleri;
2022 yılında iş dünyamız sıkıntılar yaşadı, bu sıkıntıların üstesinden çalışanlarımızla birlikte gelmeye çalıştık. Bana göre 2022’nin en önemli vurgusu ayakta kalabilmekti.
2023 yılı ise bence umut yılıdır. Cumhuriyetimiz’in 100’üncü yılı olması nedeniyle iş ve işlemlerimizi daha büyük bir coşkuyla yapacağımızdan şüphem yok.
Bununla birlikte, malumunuz olduğu üzere, 14 Mayıs’ta seçim yapılması planlanıyor.
Bu vesile ile seçim planlamasının ülkemize hayırlı uğurlu olmasını diliyorum.
Elbette uzmanlar tarafından “seçim ekonomisi” olarak adlandırılan ve eleştirilen bir süreçten geçeceğiz. Bu sürede, görece yaşanacak para bolluğunun seçimden sonra iş dünyamızı, çalışanlarımızı, fabrikalarımızı ve tüm ülkemizi zor durumda bırakmaması için birikim ve tasarruf fikrini yaygınlaştırmamız gerekiyor.
Tasarrufun tavandan tabana yayılmasının da esas olacağını düşünüyorum.
Bu bağlamda, 2022’nin Eylül ayında Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla yayımlanan yayımlanan 2023-2025 Dönemi Yatırım Programı Genelgesi’nde belirtildiği gibi kamu harcamalarında tasarruf yapılması önemlidir.
Kıymetli Meclis Üyeleri;
2022 yılını ihracatta Cumhuriyet tarihi rekoru ile kapattık. İlimizden yapılan ihracat hakkında Yönetim Kurulu Üyemiz Sayın İbrahim Sömer, sizlere bilgi verdi. Ben ihracatımız konusunda sizlere ayrıntı aktarmak istiyorum:
İlimizin 2022 yılı ihracatı geçen yıla göre yüzde 5,2 artarak 400 milyon 412 bin dolar olmuştur. 2021 yılında ihracatımız 380 milyon 459 bin dolardı.
2021 yılında ilimizden 130 ülke 5 Serbest Bölge’ye ihracat yapılırken 2022 yılında ilimizden 139 ülke 4 Serbest Bölge’ye ihracat gerçekleştirildi.
2022 yılında en çok ihracatı 71 milyon 595 bin dolarla Amerika Birleşik Devletleri’ne yaptık.
ABD’yi 34 milyon 197 bin dolarlık ihracatımızla Çin Halk Cumhuriyeti, 33 milyon 892 bin dolarlık ihracatımızla Fransa, 22 milyon 63 bin dolarlık ihracatla Hindistan ve 17 milyon 474 bin dolarlık ihracatla Almanya takip etti.
İlimizden ihracat yapan sektörlere baktığımızda ise çoğunluğu mermer ve doğaltaş olan madencilik ürünlerinin 234 milyon 733 bin dolarlık dışsatımla birinci olduğunu görüyoruz.
Hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektörü 27 milyon 536 bin dolarlık ihracatla ikinci; kimyevi maddeler ve mamulleri sektörü 23 milyon 573 bin dolarlık ihracatla üçüncü; çoğunluğu yumurta olan su ürünleri ve hayvansal mamuller 22 milyon 241 bin dolarlık ihracatla dördüncü oldu.
Çimento, cam, seramik ve toprak ürünleri sektörü ise 18 milyon 106 bin dolarlık ihracat ile 5’inci sırada yer aldı.
İhracatta Türkiye genelinde öne çıktığımız sektörlerin başında da yine çoğunluğu mermer ve doğaltaş olan madencilik ürünleri yer alıyor. 2022 yılında yaptığımız 234 milyon 890 bin dolarlık madencilik sektörü ihracatı ile ilimiz, Türkiye’nin bu alandaki dışsatımının yüzde 11.20’lik kısmını karşıladı ve ülke çapında İstanbul ve Denizli’den sonra üçüncü oldu.
Bir başka önemli ürünümüz olan haşhaşta 19 milyon 228 bin dolarlık ihracat ile İzmir’den sonra ikinciyiz. Yumurtada ise 11 milyon 231 bin dolarlık ihracat ile Türkiye genelinde sekizinci olduk.
2022 yılında ilimizdeki ihracatçı firmaların da sayısının arttığını mutlulukla belirtmek isterim. Buna göre 2020 yılında 339 olan ihracatçı firma sayımız, 2021 yılında 369, 2022 yılında ise 521 oldu.
Ben bu vesile ile ihracat yaparak ekonomimize katkı sağlayan tüm işletmelerimizi, iş insanlarımızı ve sanayicilerimizi kutluyor; herbirine ayrı ayrı teşekkür ediyorum. Orta vadede hedefimiz olan 1 milyar dolarlık ihracata elbirliğiyle ulaşacağımıza gönülden inanıyorum.
Kıymetli Meclis Üyeleri;
İlimiz girişimci illerden birisidir. Bunun en iyi göstergesi kurulan işletme sayıları ile ilişkilidir. Örneğin SGK verilerine göre 2010-2021 yılları arasında işyeri sayısının gelişimi açısından TR33 bölgesinde ilk sırayı Manisa almakla birlikte, belirttiğim 11 yıllık süreçte oransal artış olarak ilk sırayı ise yüzde 50 artış gösteren ilimiz almıştır.
Sadece bu gösterge bile, ilimizin dinamik bir ticari yapıya sahip olduğunun anlaşılması ve geliştirilmesi için yeterli çabayı göstermemiz açısından önemli olduğunu düşünüyorum.
2022 yılında Afyonkarahisar genelinde 180 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlendi; bu belgelerin toplam tutarı 3 milyar 714 bin Türk Lirası’dır. Çoğunluğu elektrik üretimine yönelik olan Güneş Enerjisi Santralleri, 76 adet belge ile en çok Yatırım Teşvik Belgesi alan sektör oldu. Taşocakçılığı sektöründe 36, seracılıkta 11, mermer kesme faaliyetinde ise yine 11 adet belge düzenlendi. Diğer pek çok sektörde de toplam 46 adet Yatırım Teşvik Belgesi verildi.
Yatırım Teşvik Belgesi alan sektörler yıl içinde 2 bin 573 kişi istihdam etti; bu sayı aileleri de hesaba kattığımızda önemli bir kitleyi ifade ediyor.
Afyonkarahisar, 2022 yılında olduğu gibi Cumhuriyetimiz’in kuruluşunun 100. yıldönümünü kutlayacağımız 2023’te de istihdam odaklı yatırımlara kapısını sonuna kadar açacaktır.
İlimiz için 2022 yılı, açılan-kapanan şirketler bakımından da bereketli geçmiştir. Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odamız’a 717 adet şirket kayıt olmuştur; bu süre zarfında 200 adet işletme kaydını kapatmıştır. 2021 yılında Odamız’a 569 firma kayıt olmuş, 204 firma kaydını sildirmişti.
Sayın Meclis Üyeleri;
Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odamız olarak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğimiz nezdinde de çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Geçen Meclis toplantımızdan hemen sonra Sayın Başkanımız M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun idaresinde düzenlenen Müşterek Konsey Toplantısı’na katıldım. Bu toplantıda iş dünyamızın taleplerini de dile getirme fırsatı buldum.
Yine bu hafta başında İstanbul’da düzenlenen Türkiye AB İş Dünyası Diyaloğu Projesi Kapanış Toplantısı’na katıldım. Bu teklif çağrısında Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odamız KOBİ Hastanesi ve Avrupa Ağı projesi ile yer almıştı; çağrı kampanyasında projemiz örnek gösterilmişti.
Bunun yanı sıra her zaman dile getirdiğimiz gibi en önemli çalışmalarımızın başında lobi faaliyetleri geliyor. 2022 yılında, Meslek Komitelerimiz’in çalışmaları sonucunda 78 adet lobi çalışmasına imza attık. Bu lobi çalışmalarımızdan 18’i başarılı oldu. 52’sinde cevap bekliyoruz; 2’si devam ediyor; 6 lobi faaliyetimiz de olumsuz sonuçlandı.
Meslek Komitelerimiz ne kadar çok çalışırsa, biz de lobi faaliyetleri vasıtasıyla sorunları o kadar çok ilgili makam ve mercilere iletme fırsatı buluruz.
Bu nedenle siz değerli Meclis Üyelerimiz’in Meslek Komiteleri’ne gösterdiği hassasiyetin devamını istirham ediyorum.
Değerli Meclis Üyeleri;
Çalışmalarımız basın kuruluşlarında da yer alıyor.
2022 yılında Odamız ile ilgili haberler ve köşe yazıları, yazılı basında 2.742, internet medyasında 7.082, televizyon kanallarında 292 kez yayımlandı.
Medya takip şirketi Interpress verilerine göre Odamız ile ilgili haber, köşe yazıları ve televizyon programları, 4 milyon 921 bin TL'lik reklam ve ilana tekabül etti.
Kıymetli Meclis Üyeleri;
2023’ün hemen başında, okul-sanayi işbirliğini artıracak önemli bir protokole imza attık. Valimiz Sayın Doç. Dr. Kübra Güran Yiğitbaşı’nın önderliğinde, Gazi Mesleki ve Teknik Anadolu Lisemiz ile Botaş Nehir Tekstil A.Ş. arasında Okul-Sanayi İşbirliği protokolü imzalandı. Malumunuz olduğu üzere, Milli Eğitim Bakanlığı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğimiz ve TOBB ETÜ’nün imzaladığı Mesleki Eğitim İşbirliği Protokolü kapsamında ilimizde Gazi Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi pilot okul olarak belirlenmişti. Başkanlığını sürdürdüğüm Protokol Yürütme Kurulu’nun aldığı kararlar doğrultusunda 2019 yılından bu yana okulumuza büyük bir ivme kazandırmıştık.
Botaş Nehir Tekstil A.Ş. ile imzalanan protokol kapsamında, okulumuzda Tekstil Teknolojisi İplik Üretim Teknolojisi ve Örme Üretim Teknolojisi dallarındaki öğrenciler için atölye kurulacak; öğrenciler temel iş aletlerini kullanma, üretim sistemini tanıma fırsatı bulacak. Öğrenciler, işletmede zorunlu stajlarını tamamlayabilecek, mezuniyet sonrasında işletmenin ihtiyaç duyması hâlinde öğrenciler istihdam edilecek.
Bu protokolle okulumuzun daha da güçlendiğini düşünüyorum.
Değerli Meclis Üyeleri;
2022 yılında Uluslararası Para Fonu’nun, Dünya Bankası’nın, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) küresel ekonomi ile ilgili tahminlerinde durgunluk, küçülme, yüksek enflasyon vurguları yapılmıştı. Bu bağlamda Davos’ta düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu toplantısının da gelecekle ilgili ipuçları verdiğini düşünüyorum.
Dünya Ekonomik Forumu’na göre yaşam maliyetlerinin artışı, enerji tedarik krizi, yüksek enflasyon, yiyecek tedarik riskleri, borç krizleri ve kritik altyapılara yönelik siber saldırılar büyük tehdit olarak belirginleşiyor. Bununla birlikte doğal afetler, hava olaylarındaki normaldışı hareketler, ekosistemin zafiyete uğraması da ekonomilerin kırılgan noktaları olarak göze çarpıyor.
Dünya Ekonomik Forumu’nun Türkiye için 2023 yılında öngördüğü tehditler arasında hızlı ve yüksek enflasyon, istihdam sorunları, tedarik sorunları ile bireysel ve kurumsal borç sıkıntıları yer alıyor.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanımız Sayın M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun Başkan Vekili olduğu Eurochambres’ın Küresel Ekonomik Durum Araştırması’na göre 2023 yılındaki risk alanlarının jeopolitik gerilimler, enflasyon, finansal ortamın sıkılaşması, arz zincirindeki sıkıntılar, enerji güvenliği olarak belirlendi.
Ülkemiz, Cumhuriyet’in 100’üncü yılında karşılaşması muhtemel olduğu bu sorunları toplumun tüm kesimlerinin birlik ve beraberliği ile aşabilecektir.
Sayın Meclis Üyeleri;
Türkiye açısından genel bir değerlendirme yapıldığında; yüksek enflasyon, her ne kadar aralık ayında bir nebze gerileme göstermiş olsa da hâlâ ana gündemdeki yerini koruyor.
Bunun yanında merkezi yönetim bütçe açığı 2022’de yüzde 31 gerileyerek, 139 milyar 65 milyon TL olmuştur. Ülkemizde Aralık 2022 itibariyle bir önceki yıla göre konut satışları yüzde 8,2 azalış göstermiş olsa da, inşaat maliyet endeksi Kasım 2022 itibariyle önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 103,47 artış göstermiştir. İlimiz için tarım sektörünün önemli olması nedeniyle tarımsal girdi fiyatları endeksi verilerini de sizlerle paylaşmak istiyorum.
Buna göre ülkemizin tarımsal girdi fiyat endeksi Kasım 2022 itibariyle bir önceki yıla göre yüzde 121,49 artış göstermiştir.
Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi ise Aralık 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 151,03 artmıştır. İnşallah bugünler de geçecektir.
Değerli Meclis Üyeleri;
2022 yılının Aralık ayında Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi akademisyenlerimiz tarafından hazırlanan “Afyonkarahisar İlinin Sosyo-Ekonomik Analizi” isimli kitap çalışması, Nobel Kitabevi tarafından Odamız’ın da katkılarıyla yayımlandı. AKÜ ve ATSO arasındaki işbirliğini göstermesi ve ilimiz üzerine yapılan çalışmalarının desteklenmesi noktasında çalışmada emeği geçen tüm bilim insanlarımıza teşekkür etmek istiyorum.
TOBB Afyonkarahisar Oda-Borsa Akademik Danışmanımız Sayın Prof. Dr. Cantürk Kayahan, kitabı Odamız’a gönderdi; siz kıymetli Meclis Üyelerimiz’e bu kitabı takdim etmekten mutluluk duyuyorum.
Sayın Meclis Üyeleri;
Sözlerime son verirken yeni yıl dolayısıyla sizlere takdim ettiğimiz hediyeyi güzel günlerde kullanmanızı diliyor; sizleri tekrar sevgi ve saygı ile selamlıyorum.
