Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Serteser, ATSO Meclisi’nin 2024 yılı Eylül Ayı olağan toplantısında güncel gelişmeler hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Serteser şu ifadeleri kullandı:
Sayın Meclis Başkanım;
Değerli Divan;
Değerli Yönetim Kurulu Üyelerimiz;
Kıymetli Meclis Üyelerimiz;
Sizleri sevgi ve saygı ile selamlıyorum.
Konuşmama geçmeden önce tebrik ve taziye mesajlarımı paylaşmak istiyorum.
Suriye’de görev başında iken silah kazası sonucu şehit olan Afyonkarahisar Dinar ilçesi nüfusuna kayıtlı Uzman Çavuş Onur Çapan’a Allah’tan rahmet, ailesine ve milletimize başsağlığı dilerim. Kahramanlarımızın kabirleri nur, mekânları cennet, makamları ali olsun.
Şehrimizde meydana gelen ve halen daha unutamadığımız 5 Eylül 2012 tarihini tekrar anmak istedim. Şehit Uzman Çavuş Mete Saraç Kışlası, 4’üncü Mühimmat Bölge Komutanlığı, 41’inci Mühimmat Bölük Komutanlığı’nda 5 Eylül 2012’de meydana gelen patlamada şehit olan askerlerimizi rahmetle anıyorum.
Değerli Meclis Üyelerimiz,
Geçtiğimiz ay, Sayın Valimiz Doç. Dr. Kübra Güran Yiğitbaşı’nın kıymetli kayınpederi, eşi Burhan Selim Yiğitbaşı’nın kıymetli babası, İlimizin güzide kurumlarından Afyon Kocatepe Üniversitesi’nin Kurucu Rektörü Prof. Dr. Şehabettin Yiğitbaşı bildiğiniz gibi vefat etti. Merhuma Allah’tan rahmet, kederli ailesine, sevenlerine ve akademi camiasına baş sağlığı dilerim.
Geçtiğimiz hafta, Sevgili Peygamberimiz Hz. Muhammed (S.A.V)'in dünyaya teşriflerinin yıl dönümü olan Mevlid Kandili’ni, bir kez daha birlik ve beraberlik duyguları içinde idrak etmenin mutluluğuna eriştik. Mevlid Kandili’nin şehrimize, ülkemize, İslam Alemi’ne ve tüm insanlığa sağlık, huzur, mutluluk, bereket ve barış getirmesini dilerim.
Kıymetli Meclis Üyelerimiz,
Ağustos ayının Ülkemiz için ve Zaferin Başkenti Afyonkarahisar için ne kadar önemli olduğu hepimizin malumu. Bu bağlamda, tarihimizin iki büyük dönüm noktası olan Malazgirt Zaferi ile Büyük Taarruz’un yıl dönümünü kutluyor; Sultan Alparslan, Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve tüm şehitlerimizi rahmet, minnet ve saygıyla anıyorum.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün dediği gibi “Afyonkarahisar, son büyük zaferin kilidi oldu, esası oldu. Afyonkarahisar, tarihi mücadelemizde unutulmaz parlak bir sayfaya malikdir.” 27 Ağustos tarihinde Afyonkarahisar’ın düşman işgalinden kurtuluşunun 102’inci yılını kutladık. Bu vesile ile Gazi Mustafa Kemal Atatürk, silah arkadaşları ve tüm şehitlerimizi rahmet, minnet ve saygıyla anıyorum.
Bu süreçte 30 Ağustos Zafer Bayramımızı kutluyor; başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, bu toprakları vatan yapan şehitlerimizi rahmet ve minnetle anıyorum.
Değerli Meclis Üyelerimiz,
Zafer Haftası programları kapsamında İlimize teşrif edip, Odamızda da Sivil Toplum Buluşmaları Toplantısı yapan Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanımız Sayın Numan Kurtulmuş’a da teşrifleri dolayısıyla teşekkürlerimi tekrar arz etmek istiyorum.
Zafer Haftası programlarından bir tanesi olan ve Odamızın organize ettiği İKLİM temalı 18. ATSO Spor Oyunlarının açılışını 29 Ağustos tarihinde, kamu-sivil toplum halat çekme yarışması ile yaptık. Bu yıl 21 branşta yarışmalarımız olacak. Ekim ayının ikinci yarısına kadar sürecek ATSO Spor Oyunlarımızda bu yıl takım branşlarımızda 74 takım ve tüm oyunlarda ise 1.200’ün üzerinde sporcumuz yer alacak olup, ATSO Spor Oyunları tarihinin en yüksek rakamı olacak. Bugüne kadar oyunlarımızın büyük çoğunluğunu tamamladık. Futbol, basketbol, voleybol ve kort tenisi müsabakalarımız devam ediyor. Bunların da sona ermesi ile 18. ATSO Spor Oyunlarımızı tamamlamış olacağız. Buradan tekrar bize destek olan tüm sponsorlarımıza ve ilgi gösteren katılımcılarımıza teşekkür ediyorum.
Şehrimiz ulusal organizasyonların yanında uluslararası organizasyonlar ile de adından söz ettirmeye devam ediyor. Dünyayı Afyonkarahisar’da buluşturan, dünyanın en iyi motor yarışçılarının kıyasıya rekabetine sahne olan Cumhurbaşkanlığımız himayelerinde gerçekleşen Dünya Motokros Şampiyonası’nın Türkiye ayağı 7. kez şehrimizde düzenlendi. Bu organizasyonun İlimizde olmasını sağlayan başta Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’a şükranlarımızı buradan arz ediyoruz. Programda emeği olan Gençlik ve Spor Bakanlığımıza, Afyonkarahisar Valiliğimize, Afyonkarahisar Belediyemize, kamu kurum ve kuruluşlarına, Türkiye Motosiklet Federasyonu’na, sponsorlara, gönüllülere Afyonkarahisar iş dünyası adına teşekkür etmek istiyorum.
Sayın Meclis Üyelerimiz,
İlimiz adına diğer önemli bir organizasyon ise Gastronomi Festivali. 50 adet coğrafi işaretli ürünümüz ile Türkiye’de 5’inci sırada yer alan, Unesco Yaratıcı Şehirleri Ağı, Gastronomi alanında Türkiye’deki 3 şehir ve Dünyadaki 56 şehirden birisi olan İlimizde 27-29 Eylül tarihlerinde 6. Uluslararası Gastro Afyon Turizm ve Lezzet Festivali gerçekleştirilecek. Odamızın da destekçileri arasında yer aldığı festivale katılmanızı sizlerden rica edeceğim.
Odamızın Kurumsal Ana Sponsoru olduğu bir diğer uluslararası organizasyon geçtiğimiz hafta İlimizde yapıldı. 9 farklı ülkeden, 32 farklı şehirden toplam 850 katılımcı ile 10. Frig Ultra Maratonu ve Kale Yarışı geçtiğimiz hafta sonu koşuldu. İlimizin tanıtımına ve ekonomisine katkı sağlayan bu organizasyonda emeği olanlara teşekkür ederim.
Tabi spor demişken, Fransa'nın başkenti Paris'te düzenlenen 17. Paralimpik Oyunları'nda, Türkiye madalya rekoru kırarak oyunları tamamladı. Paralimpik takımı 28 Ağustos'ta başlayan yarışmalarda toplamda 6 altın, 10 gümüş ve 12 bronz madalya kazandı. Paralimpik
Oyunları’nda bayrağımızı dalgalandıran, dereceye giren tüm sporcuları Afyonkarahisar iş dünyası adına canı gönülden tebrik ediyorum.
Gazilerimiz, şanlı tarihimizin ebedi kahramanlarıdır. Gazilerimiz destansı tarihimizin уaşaуan abideleri, milletimizin bağımsız olma şuurunu ԁiri tutan ölümsüz kahramanlarıdır. Bu vesileyle, başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, tüm şehitlerimizi, ebediyete intikal eden gazilerimizi rahmet ve şükranla anıyor, yaşayan gazilerimize en içten saygı ve sevgilerimi sunarak, 19 Eylül Gaziler Günü’nü en kalbi duygularımla kutluyorum.
Tebriklerimin sonunda, yeni eğitim ve öğretim döneminin hayırlı olmasını dileyerek, geleceğin teminatı olan öğrencilerimize, fedakâr öğretmenlerimize, bu sektörde faaliyet gösteren meslek komitesi, disiplin kurulu ve meclis üyesi öğretmenlerimize, işletmelerimize de üstün başarılar diliyorum.
Değerli Meclis Üyeleri, bazı ekonomik değerlendirmelerimi de sizlerle paylaşmak istiyorum.
Ekonomik değerlendirmemin ilk kısmında önemli bir hususa değinmek istiyorum. Geçtiğimiz hafta Odamızda Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği’ni (TÜRSAB) misafir ettik. Kendileri Odamızda sağlık turizmi hakkında üyelerine yönelik toplantı yaptı. Toplantının önemine binaen çalışma arkadaşlarımızla birlikte biz de dahil olduk. Sektör hakkında bazı rakamları sizlerle paylaşmak istiyorum.
Öncelikle hizmet ihracatı ile ilgili verilere bakacak olursak, hizmet ihracatı 2021 yılında 62,64 Milyar Dolar, 2022 yılında %48’lik artışla 93 Milyar Dolar, Cumhuriyetimizin 100. yılında ise 101,67 Milyar Dolar ile rekor seviyeye ulaşmıştır. Ülkemizin bu sektörde 2024 yılı hedefi ise 120 Milyar Dolardır. Hizmet İhracatı içinde neler var diyecek olursak: yolcu taşımacılığı, liman işletmeciliği ve yer hizmetleri, müteahhitlik ve teknik müşavirlik hizmetleri, yük taşımacılığı ve lojistik hizmetleri, turizm ve seyahat ile ilgili hizmetler, yazılım ve bilişim hizmetleri, eğlence ve kültür hizmetleri, eğitim hizmetleri ve sağlık hizmetler yer almakta.
Bu konunun önemine binaen 2021 yılında Ticaret Bakanlığı bünyesinde Uluslararası Hizmet Ticareti Genel Müdürlüğü ve Hizmet İhracatçıları Birliği kuruldu.
Sağlık Hizmetlerini ise Ticaret Bakanlığımız, Medikal, Engelli-Yaşlı Bakım ve Esenlik (wellness) Termal olarak tanımlamakta. 2012 yılında ülkemize gelen sağlık turisti sayısı 265.048’ken bu rakam 2023 yılında 1.538.643 rakamına ulaşmış durumda. 2012 yılına kıyasla gelen turist sayısı 6 kat artmış.
Sağlık hizmeti ihracatı da 2012 yılında 779 Milyon 194 Bin Dolarken, bu rakam 2023 yılında 3 Milyar 6 Milyon 92 Bin dolar rakamına ulaşmış durumda. Bu rakamlar doğrultusunda ihracat rakamı da 2012’den 2023’e 4 kat artmış durumda.
Şu an sağlık turizminde öne çıkan tedavi branşları estetik, saç ekimi, kalp cerrahisi, diş tedavisi, onkoloji, organ nakli, tüp bebek, göz, ortopedi ve obezite olarak görülmekte. Esenlik, engelli ve yaşlı bakım ise potansiyel alanlar olarak nitelendiriliyor.
Bunun yanında gelen hastaların ülke olarak dağılımı ise Suriye, Irak, Libya, Almanya, Azerbaycan, Afganistan, Türkmenistan, Özbekistan, Birleşik Krallık, Rusya, İran, Kazakistan’dan oluşmakta.
Az önce bahsettiğim rakamlar ışığında Afyonkarahisar’ın sağlık turizmi açısından ne kadar önemli bir lokasyon olduğunu görüyoruz. İlimiz kurumları ile birlikte çalıştığımız Sağlık Endüstri Bölgesi çalışmamızın da ne kadar yerinde bir çalışma olduğunu ve ne kadar hızlı bir şekilde yapmamız gerektiğini de görmüş oluyoruz.
Değerli Meclis Üyelerimiz,
Uluslararası piyasalar, ABD Merkez Bankası FED’in açıklaması ile hareketlendi. FED faizi yüzde 5,5 seviyesinden 50 baz puan indirerek yüzde 5’e çekti. Böylece FED 54 ay sonra ilk kez faiz indirimine gitmiş oldu. Tabi piyasalarda bu karar dün geceden bu zamana kadar ciddi anlamda hem sorgulandı hem de yorumlandı. Faiz indirimi beklenmezken ya da en fazla 25 baz puan beklenirken neyin değişip bir anda indirim kararı alındığı uluslararası piyasalarda sorgulanıyor. 2020’den bu yana olan, ilk kez yapılan faiz indirimini piyasaların istediği de yorumlar arasında.
Önemli olan kısım ise ülke olarak bize yansımalarının neler olabileceği.
Faiz oranının düşük olması gelişen piyasalara olan ilgiyi artırabilir. Bu durum Türkiye’yi daha cazip hale getirebilir.
Düşük faiz doları zayıflatabilir bu da Türk Lirası’nın değer kazanmasını sağlayabilir. Burada ülkemizin ekonomik koşulları da elbette önemli.
Buradaki önemli noktalardan bir tanesi ise mevcutta enflasyon problemi olan ülkemizde enflasyonist baskıları ne yazık ki artırabilir.
Bu karar ile birlikte yatırımcıların ve tüketicilerin kredi alımını artırması, ekonomik büyümeyi destekleyebilir. Tabi burada iç talep ve ekonomik istikrar da önemli faktörlerden.
FED’in bu kararı, Türkiye’deki faiz oranlarını da etkileyebilir. Eğer uluslararası faizler düşerse, Türkiye’deki borçlanma maliyetini azaltabilir. Ama bugün Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Para Politikası Kurulu politika faizini yüzde 50’de beklendiği gibi sabit tuttu. Malumunuz olduğu üzere Banka son 5 aydır politika faizini 50’de sabit tutuyor. FED’in kararından sonra, Merkez Bankası da iyi bir zamanlama ile açıklamasını yaptı. Aylık enflasyonda düşüş belirginliği, hizmet enflasyonunda iyileşme görülmeden politika faizinde düşüş beklememek gerekiyor.
Kıymetli Meclis Üyelerimiz,
Fitch Ratings, Ülkemizin kredi notunu “B+”dan “BB-“ ye yükseltti. Bu durum ülkemize gelecek yabancı yatırımcı için cazibe oluşturacakken aynı zamanda mevcut yatırımcının ülkede kalma süresini de uzatacaktır.
Açıklanan ikinci çeyrek büyüme verilerine göre iç talebin büyümeye katkısı 1,2 puana gerilerken, net dış talebin pozitif katkısı 1,3 puan oldu. İşsizlik 8,8 oran ile yatay seyretti ve istihdam 205 bin kişi arttı. Risk priminin azalması, dış kaynak girişlerinin artışı, rezervlerin iyileşmesi ve dezenflasyon süreci büyümede dengelenmenin başlayacağının işareti.
Yıllık enflasyon son 3 ayda 23,5 puan gerileyerek yüzde 52 olarak gerçekleşti. Açıklanan verilerde aylık enflasyon Ağustos ayında yüzde 2,5, aylık gıda enflasyonu ise 4 yıl sonra negatif oldu. Bu rakamlar dezenflasyon sürecinin de yavaş yavaş belirginleşmeye başladığını gösteriyor.
Hazine ve Maliye Bakanımız Mehmet Şimşek’in açıklamasına göre dezenflasyondaki belirginleşmeyle yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 41,5’e geriledi. On bir aydır azalan 12 ay ve 24 ay sonrası enflasyon beklentileri ise sırasıyla yüzde 27,5 ve yüzde 18,4 oldu.
Tabi açıklanan rakamlar ve yorumlarımıza ek olarak, halen daha tüketici enflasyonumuz G20 ülkeleri ile kıyaslandığında oldukça yüksek durumda, bu süreç kararlı bir şekilde yürütülüp G20 ülkeleri seviyesine de gelmemiz gerekmekte.
Malumunuz olduğu üzere kredi faiz oranları da yüksek seyrediyor. İş dünyamız için Türk Lirası cinsinden ticari kredi kısıtlarının kademeli şekilde kaldırılması gerekiyor. Bu durum hem yatırımcılarımızı hem de finansal ihtiyacı olan iş insanlarımızı ne yazık ki olumsuz etkiliyor.
Mustafa Kemal Atatürk’ün söylediği gibi “Ekonomik kalkınma, Türkiye’nin hür, bağımsız, daima daha kuvvetli, daima daha refahlı Türkiye idealinin bel kemiğidir.” Ekonominin ana unsuru olan biz iş insanlarının her geçen gün daha fazla çalışarak ve daha fazla katma değer üreterek ekonomimizi arzu ettiğimiz yere getireceğimizden hiç şüphemiz yok. Türkiye büyük ülke, Türkiye dinamik ülke.
Değerlendirmemi dikkatle dinlediğiniz için teşekkür ederim. Sözlerime son verirken sizleri sevgi ve saygı ile selamlıyorum.
